باغ شاه یکی از آثار واقع در مجموعۀ باغستان شهری عباس‌آباد بهشهر متعلق به دوران صفویان است. این باغ و کوشک آن در بازه‌های زمانی مختلف به‌خصوص در دوران معاصر، دچار تحولاتی شتاب‌زده، سلیقه‌ای و تزئیناتی بزک‌مانند شده است که آسیبی جدی بر اصالت و هویت اثر تلقی می‌شود. فرضیۀ پژوهش آن است که آسیب‌های تحولات نابه‌جای باغ ناشی از خروج کوشک از نگرش سیستمی و کل‌نگر باغ در ازای سطحی‌نگری و جزءنگری به آن اس...

در باغ های شهری ایران بعضاً کوشک ها و یا سردرب های عظیم، رابط بین شهر و باغ است. استقرار اینگونه باغ ها موجب یکپارچه شدن شهر، میدان، باغ و منظر می شود. این نوشتار به دنبال تمایل و شیوة استقرار این باغ ها در شهر است. اینکه آیا این نحوه قرارگیری ارتباطی با رابطه حکومت و مردم داشته است؟ آیا مفصل شهر و باغ، فضایی اجتماعی و مردمی است یا بنایی مسلط بر میدان و خیابان، تا همچون نسخه های اروپایی باعث قدر...

در متون تاریخی کلاسیک به شواهدی از معماری محیط و منظر و دسکره در ناحیۀ کرمانشاهان و بیستون عهد ملوک عجم و أکاسره اشاره شده است. از قدیمی ترین آنها «ألاعلاق النفسیه» اثر «إبن رسته» (290 ه. ق) و« المسالک الممالک» نوشتۀ «اصطخری» (ح. 320 هـ. ق) به یادگار مانده است. شواهد باستان شناختی موجود، صحت این گزارش های تاریخی را تأیید و تأکید می کند که سه شکارگاه سلطنتی بیستون، طاق بستان و کنگاور تنها نمونه ...

باغ به مثابۀ تمثالی از بهشت، همواره در میان باورهای ایرانیان، جایگاه مقدسی داشته است. برخلاف اندیشه های رایج مبنی بر هویت و ساختار یکسان باغ ایرانی در طول تاریخ، شاخصه های اصلی باغ سازی در ادوار گوناگون بسیار متغیّر بوده است. به نظر می رسد این تفاوت ها با تغییر آیین های دینی که تعاریف متفاوتی از بهشت آرمانی ارائه می دهند، نمود بارزتری یافته و مستلزم تأملی دقیق تر است. این پژوهش سعی بر این دارد ت...

کوشک مهمترین عنصر معمارانه در باغ های ایرانی و نشان‌دهنده نهایت ذوق و هنر ایرانی در ترکیب باغ و بناست. معمولا این بناها را در فضای میانی باغ و در محل تلاقی دو محور طولی و عرضی به گونه ای می ساختند که از چهار طرف دیده شده و تاثیر ترکیب هندسی چهارباغ ایرانی را دوچندان کند. اگرچه به‌لحاظ شکل‌گیری و دسته‌بندی ساختاری، گونه‌های نسبتاً متفاوتی از این فضاهای معمارانه در ترکیب باغ‌های ایران دیده می‌شود....

باغ و باغ‌سازی متضمن معانی بسیاری در فرهنگ ایرانی است، به‌طوری‌که عالم ایرانی همواره آکنده از مظاهر باغ و طبیعت بوده است. باغ ایرانی را می‌توان زیباترین محصول منتج از اصول زیبایی‌شناسی و طبیعت‌گرایی فرهنگ ایرانی دانست که مفهوم آن در بسیاری از هنرهای این سرزمین نظیر سفالینه، کاشیکاری، قالی‌بافی، موسیقی، شعر، ادب فارسی و نگارگری متجلی شده است. از این میان هنر نگارگری یکی از مهم‌ترین جولانگاه‌های ...

تحلیل حرکتی سامانه گسلی کوشک نصرت در ناحیه شمال ساوه نشان می‌دهد که سازوکار این گسل (با راستای WNW-ESE)، در زمانی پس از میوسن زیرین، از راستالغز- مورب‌لغز معکوس راست‌بر به مورب‌لغز معکوس چپ‌بر (در برخی پهنه‌ها تا راستالغز چپ‌بر) تغییر کرده است. شواهد ساختاری بازمانده از حرکت راست‌بر گسل عبارتند از: 1) حوضه کششی کوشک نصرت که در نتیجه خمیدگی راست پله مسیر گسل در شمال ساوه توسعه یافته و در داخل آن...

یکی از مجموعه های ارزشمند تاریخی که زمانی به عنوان یک مجموعه شهری حیات داشته و هم اکنون به دنبال خالی شدن مجموعه از سکنه و تبدیل شدن منطقه عبدل آباد به یکی از شهرک های حاشیه ای شهر پس از توسعه شهر ساوه در حال نابودی است مجموعه اربابی عبدل آباد ساوه می باشد. این مجموعه در منطقه عبدل آباد در سه کیلومتری شمال شهر ساوه قرار گرفته و شامل کوشک، آب انبار و چندین بنای مسکونی با ارزش دوره قاجار می باشد....

در بازشناسی معماری ایرانی در سده های نخستین اسلامی پرداختن به دو مهم شناخت خوبی بدست می دهد؛ یکی عناصر معماری و دیگری الگوهای ساختی که پایه در هندسه دارند و با کاربرد متنوع در معماری، متأسفانه هیچ گاه در مطالعات پژوهشگران معماری و باستان شناسی جایگاهی نداشته اند. عناصر معماری در این دوره تا کنون تنها در چند مسجد ساده ی شبستانی معرفی شده است. این وضعیت در بناهای تشریفاتی به چه ترتیب بوده و حاکم ...